Σαν σήμερα 5 Μαρτίου

1496: Ο βασιλιάς Ερρίκος Ζ’ της Αγγλίας δίνει την άδεια στον Τζιοβάννι Καμπότο και τους γιους του να εξερευνήσουν άγνωστους τόπους.

1558: Εισάγεται ο καπνός εισάγεται στην Ευρώπη από τον Ισπανό γιατρό, Φρανσίσκο Φερνάντες.

1770: Στη Βοστώνη, πέντε Αμερικανοί πυροβολούνται θανάσιμα από τα βρετανικά στρατεύματα, γεγονός που θα συμβάλει στο ξέσπασμα της Αμερικανικής Επανάστασης πέντε χρόνια αργότερα.

1824: Η Μεγάλη Βρετανία κηρύσσει επισήμως τον πόλεμο στη Βιρμανία.

1836: Ο Σάμουελ Κολτ παράγει το πρώτο περίστροφο μαζικής παραγωγής.

1842: Πάνω από 500 Μεξικανοί στρατιώτες υπό την αρχηγία του Ραφαέλ Βάσκες εισβάλουν στο Τέξας, καταλαμβάνουν το Σαν Αντόνιο και επιστρέφουν στο Ρίο Γκράντε. Αυτή είναι η πρώτη εισβολή αυτού του είδους από την εποχή της επανάστασης του Τέξας.

1909: Μεγάλη απεργία καπνεργατών στο Βόλο. Οι απεργοί επιτίθενται με πέτρες και ξύλα εναντίον των καπναποθηκών, στις οποίες έχουν οχυρωθεί οι έντρομοι έμποροι. Στη συνέχεια, οι διαδηλωτές επιτίθενται κατά της χωροφυλακής και κατά την ανταλλαγή πυροβολισμών, σημειώνονται τραυματισμοί και στις δύο πλευρές. Τελικά, οι απεργοί πετυχαίνουν την απόλυση της συλληφθέντων συναδέλφων τους, ενώ οι έμποροι δέχονται τα αιτήματα των καπνεργατών.

1913: Ο βασιλιάς των Ελλήνων Γεώργιος Α’ πέφτει νεκρός στη Θεσσαλονίκη από τις σφαίρες του Αλέξανδρου Σχινά, στην 50η επέτειο από της αναρρήσεώς του στο θρόνο. «Κακούργοι χείρες παραφρόνων εδολοφόνησαν εν Θεσσαλονίκη τον Βασιλέα, βυθίσασαι εις βαθύτατον πένθος το έθνος, εν ημέρες αγαλλιάσεως δια την πλήρωσιν πανελληνίων πόθων» ανακοινώνει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.

1922: Πρεμιέρα στους κινηματογράφους κάνει η πρώτη ταινία με θέμα τον Δράκουλα. Πρόκειται για την εντυπωσιακή εξπρεσιονιστική ταινία «Νοσφεράτου – Η Συμφωνία του Τρόμου», σε σκηνοθεσία Φρίντριχ Βίλχελμ Μουρνάου.

1930: Δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ο νέος καταστατικός χάρτης των δημοσίων υπαλλήλων.

1933: Εκλογική νίκη των αντιβενιζελικών κομμάτων (Ηνωμένη Αντιπολίτευση), τα οποία συνασπίστηκαν υπό την αρχηγία του Παναγή Τσαλδάρη. Λόγω του ισχύοντος εκλογικού νόμου (πλειοψηφικό με στενή περιφέρεια), τα κόμματα που πρόσκεινται στον Ελευθέριο Βενιζέλο (Εθνικός Συναγερμός), αν και λαμβάνουν περισσότερες ψήφους από τον αντίπαλο συνδυασμό, εκλέγουν τελικά λιγότερους βουλευτές.

1933: Το Εθνικοσοσιαλιστικό Γερμανικό Εργατικό Κόμμα του Αδόλφου Χίτλερ λαμβάνει το 43,9% στις εκλογές του Ράιχσταγκ, γεγονός που επιτρέπει στους ναζί να εγκαθιδρύσουν αργότερα δικτατορία.

1940: Μπαίνει υπογραφή σε έγγραφο που θα οδηγήσει στη μαζική εκτέλεση 22.000 Πολωνών αξιωματικών, διανοουμένων και πολιτικών κρατουμένων, έγκλημα γνωστό ως «Η Σφαγή του Κατίν». Η ΕΣΣΔ ισχυρίστηκε επίσημα ότι ο Γιόζεφ Γκέμπελς χρησιμοποίησε το γεγονός προπαγανδιστικά, καθώς ο τόπος της σφαγής ανακαλύφθηκε από Γερμανούς κατά την προέλασή τους στα ανατολικά, εφαρμόζοντας την τακτική του κεραυνοβόλου πολέμου. Αντίγραφα από τα έγγραφα στα οποία στηρίζεται η επίσημη εκδοχή, παρουσιάστηκαν το 1992 από τον Ρώσο πρόεδρο, Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, στον Πολωνό ομόλογό του, Λεχ Βαλέσα.

1940: Παρθενική παράσταση της Λυρικής Σκηνής Αθηνών, με την οπερέτα του Στράους «Νυχτερίδα». Εμπνευστής και πρώτος διευθυντής είναι ο Κωστής Μπαστιάς, τότε γενικός διευθυντής Κρατικών Σκηνών της κυβέρνησης Μεταξά.

1950: Λήγει η απεργία των ανθρακωρύχων, που κρατούσε δύο μήνες στις ΗΠΑ, μετά από συμφωνία της κυβέρνησης με τα συνδικάτα.

1956: Κάνει πρεμιέρα στους κινηματογράφους η ταινία του Νίκου Κούνδουρου «Ο Δράκος», με πρωταγωνιστή τον Ντίνο Ηλιόπουλο. Θεωρείται μία από τις κορυφαίες ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου.

1959: Ο Γερμανός εγκληματίας πολέμου, Μαξ Μέρτεν, καταδικάζεται σε 25ετή κάθειρξη από το Ειδικό Στρατοδικείο Εγκληματιών Πολέμου της Αθήνας.

1962: Στο πλαίσιο του Ανένδοτου Αγώνα, διοργανώνεται στο θέατρο «Χατζηχρήστου» η πρώτη ογκώδης συγκέντρωση της Νεολαίας της Ένωσης Κέντρου, στην οποία θα μιλήσει και ο Γεώργιος Παπανδρέου. Εκεί προβάλλεται για πρώτη φορά και το σύνθημα «1-1-4» (ο αριθμός του ακροτελεύτιου άρθρου του Συντάγματος του 1952, που ορίζει ότι «Η τήρησις του παρόντος Συντάγματος αφιερούται εις τον πατριωτισμόν των Ελλήνων»). Μετά τη συγκέντρωση ακολουθεί διαδήλωση, που καταλήγει σε συγκρούσεις με την Αστυνομία.

1966: Αεροσκάφος της BOAC συντρίβεται στο όρος Φούτζι στην Ιαπωνία, σκοτώνοντας 124 άτομα.

1970: Η Συνθήκη μη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων τίθεται σε ισχύ μετά την επικύρωσή της από 43 κράτη.

1974: Κατά τη διάρκεια του πολέμου του Γιομ Κιπούρ οι ισραηλινές δυνάμεις αποσύρονται από τη δυτική όχθη της Διώρυγας του Σουέζ.

1981: Μεγάλη σεισμική δόνηση, μεγέθους 6,2 Ρίχτερ, σημειώνεται τα μεσάνυχτα, προκαλώντας νέο κύμα πανικού στην Αθήνα, κυρίως όμως στη Χαλκίδα, τη Θήβα και τη γύρω περιοχή. Τις μεγαλύτερες ζημιές υπέστησαν οι Πλαταιές και το χωριό Καπαρέλλι.

1992: Ο φιλόσοφος Κώστας Αξελός αναγορεύεται επίτιμος διδάκτορας του Παντείου Πανεπιστημίου. Η καθιερωμένη ομιλία του είχε τίτλο «Από το εργαστήρι της σκέψης».

1994: Ενεργοποιείται το πρώτο πρόγραμμα spam στην ιστορία του ίντερνετ για την αποστολή ανεπιθύμητων e-mail. Σπαμ (spam) ονομάζεται η μαζική αποστολή ηλεκτρονικών μηνυμάτων, εξωτερικών συνδέσμων ή άλλων, σε μια προσπάθεια προώθησης προϊόντων ή ιδεών. Λόγω του χαμηλού κόστους αποστολής, η αποστολή γίνεται σε μεγάλο αριθμό αποδεκτών. To χρησιμοποιεί ένας Αμερικανός δικηγόρος, ονόματι Λόρενς Κάντερ, για να διαφημίσει τις υπηρεσίες του. Ο όρος spam προέρχεται από το εμπορικό όνομα αμερικανικού προϊόντος κρέατος σε κονσέρβα στη δεκαετία του 1960 το οποίο εισαγόταν στη Μεγάλη Βρετανία σε μεγάλες ποσότητες. Το 1970, οι Μόντυ Πάιθονς έγραψαν το σκετς Σπαμ ως μέρος της εκπομπής Το ιπτάμενο τσίρκο των Μόντυ Πάιθονς όπου μια ομάδα Βίκινγκς επαναλάμβαναν δυνατά ένα τραγούδι με μόνα λόγια το «σπαμ σπαμ σπαμ…ωραίο σπαμ…εξαίρετο σπαμ» .Η ονομασία spam για το συγκεκριμένο είδος ηλεκτρονικής αλληλογραφίας προέρχεται από το ομώνυμο τηλεοπτικό σκετς των Monty Python και καθιερώθηκε από τη διαδικτυακή κοινότητα.

2000: Ο Δημοσθένης Ταμπάκος κατακτά το χρυσό μετάλλιο στους κρίκους κατά τη διάρκεια διεθνούς μίτινγκ στη Μόσχα με 9.750 βαθμούς. Στο ίδιο αγώνισμα ο Γιώργος Ελησσιάδης κατατάσσεται 8ος, ενώ στο δίζυγο ο Βασίλης Τσολακίδης καταλαμβάνει την 6η θέση.

2001: Ποδοπατούνται μέχρι θανάτου 35 μουσουλμάνοι προσκυνητές κατά το ετήσιο προσκύνημα στη Μέκκα.

2003: Έρχεται στο φως της δημοσιότητας η σύλληψη και κράτηση του 25χρονου Έλληνα φοιτητή, Χαράλαμπου Δουσεμετζή, από τις βρετανικές Αρχές, με την κατηγορία της κατοχής αντικειμένων, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν είτε στην προετοιμασία είτε στη διεξαγωγή τρομοκρατικής ενέργειας. Ο Δουσεμετζής φέρεται να έχει δική του ιστοσελίδα, όπου αναφέρει την επιθυμία του να γίνει μέλος της «17Ν», ενώ στο δωμάτιο του βρέθηκαν αφίσες της οργάνωσης, δύο σφραγίδες με το αστέρι και το λογότυπό της, μια προκήρυξή της και βιβλία για διεθνείς τρομοκρατικές οργανώσεις. Για τον λόγο αυτό παραπέμπεται σε δίκη σε τοπικό δικαστήριο της κωμόπολης Μπίλντελντον, ωστόσο η πολιτική αγωγή στις 7 Απριλίου αποσύρει τις κατηγορίες και ο φοιτητής αφήνεται ελεύθερος.

2006: Πεθαίνει ο «Ice Man», Ρίτσαρντ Κουκλίνσκι. Ένας από τους πιο διαβόητους και σκληρούς εκτελεστές της Μαφίας.

2009: Διάγγελμα του Κώστα Καραμανλή, με αφορμή την παγκόσμια οικονομική κρίση. Ο Έλληνας πρωθυπουργός τονίζει ότι απαιτείται επαγρύπνηση, ενώ διαβεβαιώνει ότι το σχέδιο της κυβέρνησης θα δώσει λύσεις, αρκεί να υπάρχει συνεννόηση και συνένωση δυνάμεων.

Γεννήσεις

1133 – Ερρίκος Β’, βασιλιάς της Αγγλίας

1324 – Δαυίδ Β’, βασιλιάς της Σκωτίας

1326 – Λουδοβίκος Α’, βασιλιάς της Ουγγαρίας

1512 – Γεράρδος Μερκάτορ, Φλαμανδός χαρτογράφος

1527 – Ούλριχ, δούκας του Μεκλεμβούργου

1585 – Ιωάννης Γεώργιος Α’, εκλέκτορας της Σαξονίας

1685 – Γκέοργκ Φρίντριχ Χαίντελ, Γερμανός συνθέτης

1696 – Τζανμπαττίστα Τιέπολο, Ιταλός ζωγράφος

1750 – Ζαν-Μπατίστ ντε Βιλουαζόν, Γάλλος λόγιος

1841 – Φρειδερίκος Κ. Καρρέρ, Έλληνας συγγραφέας και πολιτικός

1857 – Άγγελος Γιαλλινάς, Έλληνας ζωγράφος

1871 – Ρόζα Λούξεμπουργκ, Γερμανίδα επαναστάτρια

1898 – Μιζάο Οκάουα, Γιαπωνέζα υπεραιωνόβια

1901 – Λούις Καν, Εσθονός αρχιτέκτονας

1908 – Ρεξ Χάρισον, Άγγλος ηθοποιός

1910 – Μομοφούκου Άντο, Ταϊβανέζος επιχειρηματίας

1918 – Τζέιμς Τόμπιν, Αμερικανός οικονομολόγος

1920 – Γκαμπριέλ Ρομπέρ, Γάλλος ποδοσφαιριστής

1922 – Πιερ Πάολο Παζολίνι, Ιταλός συγγραφέας και σκηνοθέτης

1925 – Πολ Βερζέ, Γάλλος πολιτικός

1929 – Τζέι Μπι Λενόρ, Αμερικανός τραγουδοποιός

1933 – Κώστας Λινοξυλάκης, Έλληνας ποδοσφαιριστής

1935 – Γεώργιος Τόλης, Έλληνας ιατρός

1942 – Φελίπε Γκονδάλεθ, Ισπανός πολιτικός

1942 – Αντριέν Ουνγκμπετζί, πρωθυπουργός του Μπενίν

1945 – Ράντι Μάτσον, Αμερικανός αθλητής

1950 – Φερνάντο ντα Πιεντάντε Ντίας ντος Σάντος, πρωθυπουργός της Ανγκόλας

1955 – Γιώργος Παπαστάμκος, Έλληνας νομικός και πολιτικός

1963 – Τζόελ Όστιν, Αμερικανός επίσκοπος

1966 – Άασιφ Μάντβι, Ινδός ηθοποιός

1968 – Γκόρντον Μπάιναϊ, Ούγγρος πολιτικός

1968 – Αμπρόουζ Μαντβούλο Ντλαμίνι, πολιτικός από το Εσουατίνι

1970 – Τζον Φρουσιάντε, Αμερικανός κιθαρίστας

1972 – Λούκα Τουρίλι, Ιταλός μουσικός

1973 – Γιάννης Αναστασίου, Έλληνας ποδοσφαιριστής και προπονητής

1974 – Εύα Μέντες, Αμερικανίδα ηθοποιός

1975 – Λουτσιάνο Μπούρτι, Βραζιλιάνος οδηγός αγώνων

1976 – Σαρούνας Γιασικεβίτσιους, Λιθουανός καλαθοσφαιριστής

1982 – Μίλος Μάριτς, Σέρβος ποδοσφαιριστής

1984 – Γκιγιόμ Οαρό, Γάλλος ποδοσφαιριστής

1986 – Μίκα Νιούτον, Ουκρανή τραγουδίστρια και ηθοποιός

Θάνατοι

254 – Πάπας Λούκιος Α’

1303 – Δανιήλ, πρίγκιπας της Μόσχας

1417 – Μανουήλ Γ’ Μέγας Κομνηνός, αυτοκράτορας της Τραπεζούντας

1534 – Κορέτζο, Ιταλός ζωγράφος

1588 – Ερρίκος Α’ των Βουρβόνων, πρίγκιπας του Κοντέ

1815 – Φραντς Άντον Μέσμερ, Γερμανός ιατρός

1827 – Αλεσάντρο Βόλτα, Ιταλός φυσικός

1827 – Πιέρ Σιμόν Λαπλάς, Γάλλος μαθηματικός

1876 – Φραντσέσκο Μαρία Πιάβε, Ιταλός λιμπρετίστας

1903 – Εζέν-Ανατόλ Ντεμαρσέ, Γάλλος χημικός

1903 – Γκαστόν Παρί, Γάλλος λόγιος

1907 – Φρίντριχ Μπλας, Γερμανός λόγιος

1925 – Γιόχαν Γένσεν, Δανός μαθηματικός και μηχανικός

1943 – Εδμόνδος Τορόν, Έλληνας αντιστασιακός

1953 – Σεργκέι Προκόφιεφ, Ρώσος συνθέτης

1953 – Ιωσήφ Στάλιν, Σοβιετικός ηγέτης

1964 – Μίλτος Μανάκης, Έλληνας κινηματογραφιστής

1966 – Άννα Αχμάτοβα, Ρωσίδα ποιήτρια

1966 – Κωνσταντίνος Σπετσιώτης, Έλληνας αθλητής

1967 – Μοχάμεντ Μοσαντέκ, Ιρανός πολιτικός

1970 – Ιωάννης Γιαννηκώστας, Έλληνας αξιωματικός του Ναυτικού

1979 – Άγγελος Μαυρόπουλος, Έλληνας ηθοποιός

1982 – Τζον Μπελούσι, Αμερικανός ηθοποιός

1986 – Τζορτζ Νέλσον, Αμερικανός βιομηχανικός σχεδιαστής

1989 – Θάνος Τζενεράλης, Έλληνας ηθοποιός

1998 – Χρήστος Σβολόπουλος, Έλληνας αθλητικογράφος

2000 – Ρένα Ντορ, Ελληνίδα ηθοποιός

2004 – Φίλιππος Ηλιού, Έλληνας ιστορικός

2006 – Μίλαν Μπάμπιτς, Σέρβος πολιτικός

2011 – Μανώλης Ρασούλης, Έλληνας τραγουδοποιός

2013 – Ούγκο Τσάβες, Βενεζουελανός πολιτικός

2016 – Παναγιώτης Τέτσης, Έλληνας ζωγράφος

2016 – Ρέι Τόμλινσον, Αμερικανός προγραμματιστής υπολογιστών

2016 – Νικόλαους Χάρνονκουρτ, Αυστριακός διευθυντής ορχήστρας

2017 – Κουρτ Μολ, Γερμανός βαθύφωνος