Στις αρχές του 4ου αιώνα μ. Χ. εμφανίσθηκε στη Εκκλησία μια μεγάλη αίρεση, ο Αρειανισμός. Ο Άρειος, ιερέας της Αλεξανδρινής Εκκλησίας, άρχισε να διδάσκει μια διδασκαλία για τον Χριστό διαφορετική από την πίστη που παρέλαβαν οι Χριστιανοί από τους αγίους Αποστόλους. Έλεγε δηλαδή ότι ο Χριστός δεν είναι ο μονογενής Υιός του Θεού, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδας, Θεός αληθινός, ίσος και όμοιος με τον Πατέρα και το Άγιο Πνεύμα. Για τον Άρειο δεν υπήρχε Αγία Τριάδα. Μόνο τον Πατέρα αναγνώριζε για Θεό. Για τον Χριστό έλεγε ότι ήταν ένα δημιούργημα
Ο ΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΚΑΙ Η Α΄ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟΔΟΣ
του Θεού, το πρώτο και καλύτερο, αλλά πάντως δημιούργημα, όχι Θεός. Υπήρξε εποχή που δεν υπήρχε
ο Χριστός. Δεν είναι συνάναρχος με τον Πατέρα.
Η Εκκλησία για να αντιμετωπίσει την πλάνη αυτή που διαστρέβλωνε το πρόσωπο του Χριστού, συγκρότησε την Α΄ Οικουμενική Σύνοδο στη Νίκαια, μια μεγάλη πόλη της Μικράς Ασίας, το 325 μ. Χ., με εντολή του αυτοκράτορα Μεγάλου Κωνσταντίνου. Εκεί συγκεντρώθηκαν 318 άγιοι και θεοφόροι Πατέρες της Εκκλησίας και διατύπωσαν τη σωστή διδασκαλία για τον Χριστό, ότι δηλαδή έχει την ίδια ουσία με τον Πατέρα, επειδή γεννήθηκε πραγματικά και δεν δημιουργήθηκε από αυτόν όπως τα άλλα δημιουργήματα. Είναι ίσος, συνάναρχος και ομοούσιος με τον Πατέρα και το Άγιο Πνεύμα.
Η Σύνοδος αυτή έφτιαξε το Σύμβολο της Πίστεως, στο οποίο λέμε ότι πιστεύουμε «εις ένα Κύριον Ιησούν Χριστόν, τον Υιόν του Θεού τον μονογενή, τον εκ του Πατρός γεννηθέντα προ πάντων των αιώνων. Φως εκ
φωτός, Θεόν αληθινόν εκ Θεού αληθινού γεννηθέντα, ου ποιηθέντα, ομοούσιον τω Πατρί, δι’ ου τα
πάντα εγένετο».
Τί ρόλο έπαιξε ο άγιος Σπυρίδων στη Σύνοδο;
Στις συζητήσεις που έγιναν μέχρι να διατυπωθεί η αλήθεια αυτή για τον Χριστό, ο Άρειος και οι οπαδοί
του προσπαθούσαν με λογικά επιχειρήματα να στηρίξουν τις πλάνες τους.
Ανάμεσα στους άλλους θεοφόρους Πατέρες ήταν και ο άγιος Σπυρίδων, επίσκοπος Τριμυθούντος Κύπρου. Ήταν απλοϊκός, αγράμματος, βοσκός προβάτων, αλλά άγιος και πλήρης θεϊκού φωτισμού. Για να αποδείξει την πλάνη του Αρείου, ζήτησε την άδεια από τον αυτοκράτορα να μιλήσει και αυτός. Παρ’ όλο που οι υπόλοιποι πατέρες φοβήθηκαν ότι δεν θα μπορέσει να μιλήσει καλά, επειδή ήταν αγράμματος, ο άγιος Σπυρίδων επέμεινε και έλαβε τον λόγο.
Και τότε έγινε το εξής συγκλονιστικό θαύμα. Ο άγιος Σπυρίδων έβγαλε από την τσέπη του ένα παλιό κεραμίδι. Το ύψωσε στο μέσον και το σφράγισε με το σημείο του Σταυρού, λέγοντας δυνατά: «Εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος». Αμέσως το κεραμίδι χωρίσθηκε στα τρία συστατικά από τα οποία σχηματίσθηκε. Η φωτιά (στην οποία είχε ψηθεί) έφυγε προς τα πάνω, το νερό (με το οποίο είχε ζυμωθεί ο πηλός) έτρεξε προς τα κάτω και το χώμα έμεινε στο χέρι του αγίου, που εξήγησε το θαύμα λέγοντας:
– Αυτό είναι ένα απλό και ατελές βέβαια παράδειγμα, για να καταλάβουμε το μυστήριο της Αγίας
Τριάδας. Όπως για το κεραμίδι αυτό χρησιμοποιήθηκαν τρία συστατικά, το νερό η φωτιά και το χώμα, και
αυτά τα τρία έγιναν ένα αδιαίρετο σώμα, έτσι και στην Αγία Τριάδα είναι δυνατόν να έχουμε τρία πρόσωπα (ή τρεις υποστάσεις) και να αποτελούν ένα Θεό.
Και τα τρία πρόσωπα έχουν την ίδια θεϊκή ουσία, είναι δηλαδή ομοούσια, συνάναρχα και ίσα μεταξύ
τους. Ο Πατήρ, ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα είναι τρία διαφορετικά πρόσωπα, αλλά με τρόπο ανεξήγητο στη
λογική μας είναι ενωμένα αδιαίρετα και αχώριστα μεταξύ τους και αποτελούν την Αγία Τριάδα, τον ένα
και μοναδικό μας Θεό.
Έτσι με την υπέρλογη θεϊκή εμπειρία του, τόσο ακατανόητη στη λογική αλλά και τόσο αληθινή, ο άγιος
Σπυρίδων κατατρόπωσε τα λογικά τεχνάσματα του Αρείου και των οπαδών του και στερέωσε την πίστη των
Χριστιανών. «Αύτη η πίστις των Αποστόλων. Αύτη η πίστις των Πατέρων. Αύτη η πίστις των Ορθοδόξων.
Αύτη η πίστις την οικουμένην εστήριξεν».
Ο θεοφώτιστος άγιος Σπυρίδων ας μας φωτίζει και ας μας ενισχύει να ζούμε κι εμείς και να παραδίδουμε
στις επόμενες γενιές την ορθόδοξη πίστη, όπως ακριβώς την προείδαν οι Προφήτες, όπως την δίδαξαν οι
Απόστολοι, όπως την παρέλαβε η Εκκλησία.
12-12-2020
Εορτή αγίου Σπυρίδωνος,
επισκόπου Τριμυθούντος, του θαυματουργού
Αντιύλη
Ι. Ναός Αγ. Βασιλείου, 481 00 Πρέβεζα
Τηλ. 26820 25861/23075/6980 898 504
e-mail: antiyli.gr@gmail.com
