Νέα σύγκρουση για την πολιτιστική κληρονομιά μετά τη δημοσίευση του onprevezanews.gr
Ένα άρθρο στάθηκε αρκετό για να ανοίξει τον ασκό του Αιόλου στην Πρέβεζα.
Μετά τη δημοσίευση του OnPrevezanews.gr με τίτλο «Περί Μνήμης και Μνημείων — ή αλλιώς, τα μνημεία που πληγώναμε», της αρχαιολόγου Αθηνάς Κωνσταντάκη, το Ίδρυμα Γιώργου Ζογγολόπουλου επανέρχεται με οργισμένη και καυστική ανακοίνωση που αποδομεί πλήρως τη στάση του Δήμου Πρέβεζας απέναντι στο εμβληματικό μνημείο «Ο Χορός του Ζαλόγγου».
Η ανακοίνωση του Ιδρύματος, με τίτλο «Είναι δυνατόν;;; Και όμως είναι!!!», μοιάζει περισσότερο με κατηγορητήριο, παρά με απλή τοποθέτηση.
Το ύφος της είναι σκληρό, ξεκάθαρο και αφοπλιστικά ειλικρινές: το Ίδρυμα μιλά για «ηλίθιους βάνδαλους» και «υπερπατριώτες» που καρφώνουν εθνόσημα και σημαιούλες στους αρμούς του έργου, προκαλώντας ανεπανόρθωτη φθορά σε ένα μνημείο-σύμβολο της νεότερης ελληνικής τέχνης και ιστορίας.
Ο “πατριωτισμός” που πληγώνει τη μνήμη
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, εργαζόμενοι ή εκπρόσωποι του Δήμου Πρέβεζας προχώρησαν στην τοποθέτηση μικρών εθνόσημων και σημαιών απευθείας πάνω στο έργο, «καρφώνοντάς» τα στους αρμούς του γλυπτού.
Το Ίδρυμα κάνει λόγο για καταστροφή της αρχικής συντήρησης που είχε πραγματοποιηθεί το 2013 από εξειδικευμένους αρχαιολόγους του Πανεπιστημίου Αθηνών, με ειδικά υλικά ώστε να προστατεύεται το έργο από την υγρασία και τη διάβρωση.
«Το ΥΠΠΟ και η Περιφέρεια, με συνέπεια και κόστος, συντηρούν το μνημείο — και ο Δήμος το βανδαλίζει», αναφέρει το Ίδρυμα, καταγγέλλοντας ευθέως τη δημοτική απερισκεψία και τη ναρκισσιστική επίδειξη “πατριδογνωσίας” που μετατρέπει ένα μνημείο τέχνης σε πίνακα ανακοινώσεων σημαιών.
Το κείμενο συνεχίζει με φράσεις που δύσκολα αφήνουν περιθώριο για παρερμηνεία:
«Ποιος άραγε μπορεί να διδάξει σε αυτούς τους ηλίθιους βάνδαλους ότι για την προστασία των μνημείων χρειάζεται μόνο κοινός νους και σεβασμός — όχι επιδείξεις ψεύτικου πατριωτισμού;»
Το μνημείο που μιλάει από μόνο του
Ο Γιώργος Ζογγολόπουλος, ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες γλύπτες του 20ού αιώνα, δημιούργησε το μνημείο του Ζαλόγγου για να υψώνεται ως σύμβολο ελευθερίας και θυσίας.
Η λιτότητα και η καθαρότητα της μορφής του είναι ακριβώς το στοιχείο που το κάνει να μιλάει χωρίς λόγια.
«Το μνημείο φαίνεται από χιλιόμετρα μακριά. Δεν χρειάζεται ούτε σημαίες ούτε εμβλήματα. Η ίδια η μορφή του είναι το σύμβολο του έθνους», σημειώνει το Ίδρυμα, καταρρίπτοντας το επιχείρημα της “πατριωτικής διακόσμησης”.
Η ειρωνεία είναι προφανής: ενώ το Υπουργείο Πολιτισμού και η Περιφέρεια ξοδεύουν δημόσιους πόρους για να διατηρούν το έργο, ο ίδιος ο Δήμος το υπονομεύει με ενέργειες που θα έπρεπε να γνωρίζει πως απαγορεύονται αυστηρά από την αρχαιολογική νομοθεσία.
Ένα “μάθημα” που κανείς δεν έμαθε
Το Ίδρυμα ζητά άμεση αποκαθήλωση των σημαιών και των εθνόσημων, καθώς και επιδιόρθωση των ζημιών με ειδικά συντηρητικά υλικά, υπογραμμίζοντας ότι κάθε καθυστέρηση επιδεινώνει τη φθορά.
Και δεν διστάζει να καλέσει το Υπουργείο Πολιτισμού να παρέμβει θεσμικά:
«Όσοι είχαν τη φαεινή ιδέα αυτής της “πατριωτικής πράξης” χρειάζονται τουλάχιστον επίπληξη από το ΥΠΠΟ, το οποίο δαπανά χρήματα του ελληνικού λαού για τη συντήρηση του έργου.»
Το Ίδρυμα, στο υστερόγραφο της ανακοίνωσης, αφήνει και μια πολιτιστική “σφαλιάρα” με ερώτημα που τα λέει όλα:
«Τι σχέση έχουν οι Σουλιώτισσες του 1803 με το έπος του 1940;»
Ο Δήμος στη σιωπή — η κοινωνία σε οργή
Την ώρα που η καταγγελία κάνει τον γύρο της χώρας, ο Δήμος Πρέβεζας παραμένει σιωπηλός.
Κανείς δεν έχει αναλάβει ευθύνη για το ποιος έδωσε εντολή ή έγκριση για την “παρέμβαση”, ούτε αν υπήρξε συνεννόηση με τις υπηρεσίες του ΥΠΠΟ.
Η τοπική κοινωνία, ωστόσο, βράζει.
Πολίτες, αρχαιολόγοι και άνθρωποι του πολιτισμού σχολιάζουν με οργή και θλίψη ότι, για μια ακόμη φορά, η “αγάπη για την πατρίδα” χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για να καταστρέψουμε την Ιστορία μας.
Από μνημείο θυσίας σε μνημείο ντροπής;
Το μνημείο του Ζαλόγγου δεν είναι απλώς ένα σύμβολο της περιοχής· είναι ένα έργο που ανήκει σε ολόκληρη τη χώρα.
Η εικόνα του έργου με “καρφωμένες” σημαίες προκαλεί ντροπή και αγανάκτηση — γιατί φανερώνει πόσο εύκολα η άγνοια και ο εγωισμός μπορούν να βεβηλώσουν την τέχνη και τη μνήμη.
Το άρθρο της Αθηνάς Κωνσταντάκη, που αποτέλεσε την αφορμή για την αντίδραση του Ιδρύματος, φαίνεται πως έφερε στο φως αυτό που όλοι γνώριζαν, αλλά κανείς δεν τολμούσε να πει:
ότι η αδιαφορία και η ελαφρότητα στον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τα μνημεία μας είναι η πιο ύπουλη μορφή βανδαλισμού.
Το ερώτημα που μένει ανοιχτό δεν είναι αν έγινε ζημιά στο έργο. Είναι αν υπάρχει Δήμος, Αρχή ή φορέας που θα τολμήσει να αναλάβει ευθύνη.
Μέχρι τότε, το Ζάλογγο — το μνημείο της ελευθερίας — θα στέκει, για άλλη μια φορά, μόνο του απέναντι στην αδιαφορία.
Δείτε την ανάρτηση του ιδρύματος στην επίσημη σελίδα τους στο instagram
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
