Σαν σήμερα 13 Ιανουαρίου

1435: Ο πάπας Ευγένιος Δ’ εκδίδει παπική βούλα με την οποία απαγορεύει στους Ισπανούς την υποδούλωση των ιθαγενών Γουάντσε στις Κανάριες Νήσους.

1607: Η τράπεζα της Γένοβας καταρρέει μετά την ανακοίνωση της πτώχευσης της Ισπανίας.

1797: Μία ναυμαχία ανάμεσα σε ένα γαλλικό πλοίο γραμμής και δύο βρετανικές φρεγάτες στα ανοικτά των ακτών της Βρετάνης τελειώνει με το γαλλικό πλοίο να ναυαγεί και με απολογισμό πάνω από 900 νεκρούς.

1822: Λήγει οριστικά η επανάσταση στη Χαλκιδική με την παράδοση του Αγίου Όρους, το οποίο δηλώνει υποταγή στο Σουλτάνο. Οι όροι που επιβάλλονται στους μοναχούς είναι βαρύτατοι. Μεταξύ αυτών προβλέπεται η αποστολή ομήρων στην Κωνσταντινούπολη, η εγκατάσταση τουρκικής φρουράς και η καταβολή διπλάσιων των καθυστερημένων φόρων.

1822: Η Α’ Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου καθιερώνει τη γαλανόλευκη ως επίσημο σύμβολο του επαναστατημένου γένους των Ελλήνων.

1847: Η Συνθήκη του Καουένγκα δίνει τέλος στον Αμερικανικoμεξικανικό πόλεμο στην Καλιφόρνια.

1895: Συνεδριάζει για πρώτη φορά η οργανωτική επιτροπή των Ολυμπιακών Αγώνων του 1896, με πρόεδρο τον διάδοχο Κωνσταντίνο και αντιπρόεδρο τον Ιωάννη Φωκιανό. Βασικό θέμα της συνεδρίασης είναι η ανεύρεση πόρων για τη διεξαγωγή των αγώνων. Η μεγαλύτερη δωρεά θα γίνει από τον Γεώργιο Αβέρωφ, ο οποίος προσφέρει 920.000 χρυσές δραχμές για την αποπεράτωση και αναμαρμάρωση του Παναθηναϊκού Σταδίου.

1898: Ο Εμίλ Ζολά δημοσιεύει στην εφημερίδα L’ Aurore μία ανοιχτή επιστολή προς τον πρόεδρο της Γαλλίας, το περίφημο «Κατηγορώ», για την υπόθεση Ντρέιφους.

1910: Ο Λι ντε Φόρεστ πραγματοποιεί την πρώτη δημόσια ραδιοφωνική εκπομπή, σε απευθείας μετάδοση από τη Μητροπολιτική Όπερα της Νέας Υόρκης. Στην παράσταση ο διάσημος τενόρος Ενρίκο Καρούζο ερμηνεύει άριες από τα έργα «Παλιάτσοι» του Λεονκαβάλο και «Καβαλερία Ρουστικάνα» του Μασκάνι.

1915: Ισχυρός σεισμός 7,1 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ στο Αβετσάνο της Ιταλίας προκαλεί το θάνατο τουλάχιστον 30.000 ατόμων, καθώς 17 χωριά καταστρέφονται ολοσχερώς.

1920: Ο απολογισμός συγκέντρωσης του Κομμουνιστικού Κόμματος και του Ανεξάρτητου Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Γερμανίας, μπροστά στη γερμανική Βουλή, έχει ως απολογισμό 42 νεκρούς και 105 τραυματίες. Όταν οι εργάτες επιχειρούν να παραβιάσουν τις εισόδους, οι φρουροί ανοίγουν πυρ. Η διαδήλωση πραγματοποιείται εναντίον της ψήφισης του νόμου για τα επιχειρησιακά συμβούλια.

1930: Ο Μίκυ Μάους κάνει την παρθενική του εμφάνιση σε κόμικ στριπ.

1935: Δημοψήφισμα στο Σάαρλαντ δείχνει ότι το 90,3% των ψηφοφόρων επιθυμούν να ενταχθούν στη ναζιστική Γερμανία.

1939: «Μαύρη Παρασκευή» στην Αυστραλία. Μεγάλες φωτιές κατακαίουν δάση σε έκταση 20.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων και προκαλούν το θάνατο 71 ατόμων.

1939: Ημικρατικοποιείται το θέατρο «Κοτοπούλη», ως επιβράβευση της μεγάλης προσφοράς της ηθοποιού στη θεατρική τέχνη.

1941: Ο Έλληνας πρωτοπυγμάχος, Αντώνης Χριστοφορίδης, νικά τον Ιταλοαμερικανό, Μέλιο Μπετίνα, στο Κλίβελαντ του Οχάιο και ανακηρύσσεται παγκόσμιος πρωταθλητής στην κατηγορία των ημιβαρέων βαρών.

1942: Ο Χένρι Φορντ πατεντάρει το πρώτο πλαστικό αυτοκίνητο, το οποίο είναι κατά 30% ελαφρύτερο από ένα κανονικό.

1943: Για πρώτη φορά παγκοσμίως χρησιμοποιείται στη Γερμανία το εκτινασσόμενο κάθισμα πιλότου σε πολεμικό αεροπλάνο (Heinkel He 280).

1955: Το ιστιοφόρο «Άγιος Γεώργιος» μεταφέρει από την Ελλάδα στην Πάφο πολεμικό υλικό για την έναρξη του αγώνα της ΕΟΚΑ.

1961: Ιδρύεται το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος στη Θεσσαλονίκη, με πρώτο καλλιτεχνικό διευθυντή το Σωκράτη Καραντινό.

1962: Η Κίνα και η Αλβανία υπογράφουν συμφωνία για οικονομική και τεχνική συνεργασία.

1963: Το Μικρό Χωριό Ευρυτανίας καταστρέφεται από κατολίσθηση. Οι ποταμοί λάσπης αφήνουν πίσω τους 13 νεκρούς.

1974: Ο μητροπολίτης Ιωαννίνων, Σεραφείμ, εκλέγεται αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος.

1979: Περιπολικό καταστρέφεται από βόμβα του ΕΛΑ έξω από το 16ο Αστυνομικό Τμήμα Αθηνών.

1989: Ο ηλεκτρονικός ιός «Παρασκευή και 13» χτυπά εκατοντάδες υπολογιστές της IBM στη Μ. Βρετανία.

1990: Παραιτείται από βουλευτής της Α’ Αθηνών και αποχωρεί από τη Νέα Δημοκρατία ο γνωστός μουσικοσυνθέτης, Σταύρος Ξαρχάκος.

1991: Σοβιετικά στρατεύματα και τανκ, στην προσπάθειά τους να αναχαιτίσουν τους στασιαστές της Λιθουανίας, καταλαμβάνουν με έφοδο τον κύριο τηλεοπτικό σταθμό της χώρας. Η επέμβαση αυτή έχει ως αποτέλεσμα 14 νεκρούς.

1991: Ο ποδοσφαιρικός αγώνας μεταξύ ΑΕΚ και Ολυμπιακού διακόπτεται από τον διαιτητή Σταύρο Ζακεστίδη στο 85ο λεπτό και ενώ οι «ερυθρόλευκοι» προηγούνται με 2-1, καθώς η ατμόσφαιρα έχει γίνει αφόρητη λόγω ρίψης δακρυγόνων από την Αστυνομία. Έξω από το γήπεδο, ο νεαρός φίλαθλος των Πειραιωτών, Γιώργος Παναγιώτου, σκοτώνεται από φωτοβολίδα. Ο αγώνας θα επαναληφθεί μετά ένα μήνα στη Ρόδο και η Ένωση θα νικήσει με 1-0.

1992: Η Ιαπωνία ζητά συγγνώμη που εξανάγκασε τις γυναίκες της Κορέας σε σεξουαλική δουλεία κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

1994: Στο Μεξικό, ο πρόεδρος της χώρας ανακοινώνει γενική κατάπαυση του πυρός στην πολιτεία Τσιάπας, σε μια προσπάθεια τερματισμού των συγκρούσεων με τους Ζαπατίστας.

1996: Η Διεθνής Αμνηστία ζητά από Ρωσία και δυτικές χώρες να μην εξοπλίζουν με στρατιωτικά ελικόπτερα την Τουρκία, επειδή υπήρχαν βάσιμες υπόνοιες ότι, τα χρησιμοποιούσε για την εξόντωση των Κούρδων.

1997: Το υπουργείο Πολιτισμού ανακοινώνει την ανακάλυψη από την αρχαιολόγο Έφη Λυγκούρη στο κέντρο της Αθήνας, στην οδό Ρηγίλλης, του αρχαίου Λύκειου, όπου δίδαξε ο Αριστοτέλης.

1999: Ο αστέρας του ΝΒΑ, Μάικλ Τζόρνταν, ανακοινώνει την αποχώρηση του από το άθλημα για δεύτερη φορά.

2001: Στο Σαλβαδόρ, σεισμός 7,6 Ρίχτερ πλήττει τη χώρα, αφήνοντας τουλάχιστον 900 νεκρούς, χιλιάδες τραυματίες και μεγάλες καταστροφές.

2003: Μετά τη συνάντηση του υπουργού Πολιτισμού, Ευάγγελου Βενιζέλου, με τον πρόεδρο του Ολυμπιακού, Σωκράτη Κόκκαλη, ανακοινώνεται η παραχώρηση του σταδίου Καραϊσκάκη στον ερασιτέχνη Ολυμπιακό.

2015: Ο Γέροντας Παΐσιος αγιοποιείται από το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

2019: 0 Πάνος Καμμένος υποβάλει την παραίτησή του από την συγκυβέρνηση με το ΣΥΡΙΖΑ, λόγω της συμφωνίας των Πρεσπών.

Γεννήσεις

1334 – Ερρίκος Β’, βασιλιάς της Καστίλης

1433 – Στέφανος Γ’ ο Μέγας, πρίγκιπας της Μολδαβίας

1674 – Προσπέρ Ζολιό ντε Κρεμπιγιόν, Γάλλος συγγραφέας

1749 – Ιωσήφ Αντωνόπουλος, Έλληνας μητροπολίτης

1859 – Κωστής Παλαμάς, Έλληνας ποιητής

1864 – Βίλχελμ Βίεν, Γερμανός φυσικός

1866 – Γεώργιος Γκουρτζίεφ, Αρμένιος μυστικιστής ελληνικής καταγωγής

1882 – Σπύρος Μελάς, Έλληνας συγγραφέας και δημοσιογράφος

1909 – Μαρίνους βαν ντερ Λούμπε, Ολλανδός κομμουνιστής

1910 – Γιάννης Τσαρούχης, Έλληνας ζωγράφος

1916 – Αδαμάντιος Λεμός, Έλληνας σκηνοθέτης

1921 – Νετζατί Τζουμαλέ, Τούρκος συγγραφέας

1924 – Πολ Φεγεράμπεντ, Αυστριακός φιλόσοφος

1936 – Φιλίπ Μασονί, Γάλλος αξιωματούχος

1937 – Άτι Τζορτζ Σοκομάνου, πρόεδρος του Βανουάτου

1939 – Γιάτσεκ Γκμοχ, Πολωνός ποδοσφαιριστής και προπονητής

1943 – Ειρήνη Μάρρα, Ελληνίδα συγγραφέας

1960 – Τάκης Λεμονής, Έλληνας ποδοσφαιριστής και προπονητής

1970 – Νταν Έγκεν, Νορβηγός ποδοσφαιριστής

1972 – Νικόλ Έγκερτ, Αμερικανίδα ηθοποιός

1977 – Ορλάντο Μπλουμ, Άγγλος ηθοποιός

1981 – Γιάννης Χαρούλης, Έλληνας τραγουδιστής

1982 – Μέισον Ράιαν, Ουαλός παλαιστής

Θάνατοι

86 π.Χ. – Γάιος Μάριος, Ρωμαίος στρατηγός και πολιτικός

47 π.Χ. – Πτολεμαίος ΙΓ’, φαραώ της Αιγύπτου

858 – Έθελγουλφ, βασιλιάς του Ουέσσεξ

888 – Κάρολος ο Παχύς, βασιλιάς των Φράγκων

1139 – Σιμόν Α’, δούκας της Λωρραίνης

1177 – Ερρίκος Β’, δούκας της Αυστρίας

1200 – Όθων Α’, κόμης της Βουργουνδίας

1330 – Φρειδερίκος Α’ της Αυστρίας, βασιλιάς της Γερμανίας

1797 – Ελισάβετ Κριστίνα, βασίλισσα της Πρωσίας

1807 – Αλέξανδρος Υψηλάντης, ηγεμόνας της Βλαχίας

1853 – Θεόφιλος Καΐρης, Έλληνας ιερέας και διαφωτιστής

1897 – Ντάβιντ Σβαρτς, Αυστροούγγρος εφευρέτης

1906 – Αλέξανδρος Ποπόφ, Ρώσος φυσικός

1908 – Χασιμότο Γκαχό, Ιάπωνας ζωγράφος

1911 – Νικόλαος Μακρής, Έλληνας στρατιωτικός και πολιτικός

1932 – Σοφία, βασίλισσα της Ελλάδας

1941 – Τζέιμς Τζόις, Ιρλανδός συγγραφέας

1950 – Δημήτρης Σέμσης, Έλληνας βιολιστής

1958 – Τζέσι Λάσκι, Αμερικανός κινηματογραφικός παραγωγός

1966 – Χρήστος Τέντζος, Έλληνας πολιτικός

1977 – Ανρί Λανγκλουά, Γάλλος κινηματογραφικός αρχειοφύλακας

2009 – Αριστείδης Λούβαρης, Έλληνας ποδοσφαιριστής

2009 – Θανάσης Σαραβάκος, Έλληνας ποδοσφαιριστής

2010 – Τέντι Πέντεργκρας, Αμερικανός τραγουδιστής

2012 – Λευτέρης Αντωνιάδης, Έλληνας ποδοσφαιριστής

2012 – Ραούφ Ντενκτάς, Τουρκοκύπριος πολιτικός

2014 – Ρόνι Τζόρνταν, Άγγλος κιθαρίστας

2017 – Αλέξης Μάρδας, Έλληνας ηλεκτρονικός μηχανικός

2018 – Τζίμης Πανούσης, Έλληνας τραγουδοποιός

2019 – Μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης Παύλος