Από τις 31 Ιουλίου 2020, για πρώτη φορά στην Ελλάδα μετά το 2008, δεν υπάρχει καθεστώς προστασίας της πρώτης κατοικίας. Καταργώντας κάθε έννοια προστασίας της κύριας κατοικίας, η κυβέρνηση έφερε το πρόγραμμα ‘’Γέφυρα’’ βάσει του οποίου οι δανειολήπτες θα ρύθμιζαν τα δάνειά τους (εξυπηρετούμενα και ‘’κόκκινα’’), άρα με αυτό τον τρόπο δε θα χρειαζόταν να γίνουν πλειστηριασμοί.
Η πραγματικότητα, όμως, είναι τελείως διαφορετική. Για όσους δανειολήπτες ήταν ‘’κόκκινοι’’ οι απαιτήσεις των τραπεζών και funds (προκαταβολή 2,5-5% του συνόλου της οφειλής) καθιστούσαν απαγορευτική την όποια ρύθμιση του δανείου και επιδότησή του για 9 μήνες. Η κυβέρνηση δεν παρενέβη.
Ως σήμερα, 3 μήνες μετά την έναρξη του προγράμματος, δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία για το αν έχουν γίνει ρυθμίσεις και πόσες! Ουσιαστικά, μέσω της ‘’Γέφυρας’’ κανένας αδύναμος δανειολήπτης δεν κατάφερε να ρυθμίσει το δάνειό του και να γλιτώσει τα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης (κατάσχεση, πλειστηριασμός)
Μπροστά στον κίνδυνο μαζικών πλειστηριασμών και κοινωνικής κατακραυγής, οι τράπεζες ανακοίνωσαν την αναστολή για τους ευάλωτους δανειολήπτες μέχρι το τέλος του έτους.
Σε μια πρωτόγνωρη για τα πολιτικά χρονικά κίνηση, ο πρωθυπουργός επανέλαβε την ανακοίνωση την τραπεζών ως δική του πρωτοβουλία, μία ημέρα μετά. Δεν έφερε, όμως, ποτέ σχετική ρύθμιση στη Βουλή για να θωρακίσει νομοθετικά τους αδύναμους, παρά το ότι το Κίνημα Αλλαγής το ζήτησε επανειλημμένα.
Συμπερασματικά:
- Κανένας πλειστηριασμός πρώτης κατοικίας δεν ανεστάλη λόγω υπαγωγής στο πρόγραμμα ‘’Γέφυρα’’ της κυβέρνησης.
- Η όποια αναστολή πλειστηριασμών ως τώρα, βασίζεται στην καλή προαίρεση των τραπεζών και μόνο.
Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η προστασία της κύριας κατοικίας διασφαλίζεται μέσω των χιλιάδων διμερών ρυθμίσεων δανείων μεταξύ δανειοληπτών και τραπεζών-funds. Λέει όμως την αλήθεια η κυβέρνηση;
Τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (Ιούνιος 2020) δείχνουν ότι 2 στις 3 βραχυχρόνιες ρυθμίσεις ‘’κοκκινίζουν’’ πάλι εντός τριμήνου. Και όλα αυτά προ κορωνοϊού. Τώρα, με την ύφεση στο 10%, την πτώση τζίρου στην αγορά να ξεπερνά τα 50 δις ευρώ, 180.000 εργαζόμενους σε αναστολή εργασίας και την ανεργία να αγγίζει το 20%, τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα, αφού η ΤτΕ υπολογίζει νέα ‘’κόκκινα’’ δάνεια ύψους 8-10 δις μεταξύ 2020-2022.
Με το νέο πτωχευτικό νόμο της κυβέρνησης που ψηφίστηκε πρόσφατα, καταργείται κάθε έννοια προστασίας της πρώτης κατοικίας για τη συντριπτική πλειοψηφία της μεσαίας τάξης. Υιοθετώντας πολύ αυστηρά κριτήρια , ο πτωχευτικός της ΝΔ δίνει το δικαίωμα σε πολύ λίγους να μείνουν στο σπίτι τους ως ενοικιαστές, πληρώνοντας ενοίκιο για 12 χρόνια σε ιδιωτικό φορέα.
Η δυνατότητα αυτή αφορά πχ ένα ζευγάρι με μηνιαίο εισόδημα ως 900 ευρώ. Ούτε καν δύο εργαζόμενους που, λόγω της πανδημίας, θα τεθούν σε αναστολή εργασίας, αφού το εισόδημά τους (534+534=1068 ευρώ) είναι πάνω από το όριο.
Απορίας άξιο παραμένει, πως ένα ζευγάρι με 900 ευρώ το μήνα εισόδημα θα βρει τα χρήματα μετά από 12 χρόνια να αγοράσει το σπίτι του από το φορέα πληρώνοντας το σύνολο της εμπορικής του αξίας! Αυτή είναι η ‘’κοινωνική’’ διάσταση του νέου πτωχευτικού της κυβέρνησης.
Για όλους τους υπόλοιπους η κυβέρνηση προτείνει:
- Αποδοχή της πρότασης της πλατφόρμας του εξωδικαστικού, με τις τράπεζες να διατηρούν το δικαίωμα να μην υποβάλλουν καν πρόταση (ιδιαίτερα στους ‘’κόκκινους’’ δανειολήπτες). Ακολουθεί τη φιλοσοφία του εξωδικαστικού του ΣΥΡΙΖΑ που απέτυχε, ακριβώς γιατί οι προτάσεις των τραπεζών ήταν μη βιώσιμες για τους δανειολήπτες (2200 ρυθμίσεις σε 2,5 χρόνια)
- Ρευστοποίηση του συνόλου της περιουσίας για απαλλαγή από τα χρέη, άρα απώλεια της κύριας κατοικίας
Καμία μέριμνα για τους ηλικιωμένους και ευπαθείς ομάδες. Καμία δυνατότητα να αποδείξει κάποιος ότι με τα σημερινά δεδομένα (δεκαετή κρίση και κρίση κορωνοϊού) αδυνατεί να ανταποκριθεί σε μια ρύθμιση που είναι πολύ πάνω από τις πραγματικές του δυνατότητες. ‘Ο, τι πει η πλατφόρμα…
Η κοινωνία ξέρει ότι μόνο το ΠΑΣΟΚ προστάτευσε αποτελεσματικά την πρώτη κατοικία με το Ν.3869/10. Ένα νόμο που αποτέλεσε ασφαλές καταφύγιο για τους αδύναμους δανειολήπτες στα χρόνια της κρίσης, παρά τις έντονες αντιδράσεις των τραπεζών και της τρόϊκα.
Ένα νόμο που δεν ψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑ ούτε ζήτησε ποτέ την επαναφορά του.
Ένα νόμο που αλλοίωσε η ΝΔ το 2013 δίνοντας το δικαίωμα στους ‘’μπαταχτσήδες’’ να επωφεληθούν των ευνοϊκών διατάξεων του νόμου Χατζηδάκη.
Το Κίνημα Αλλαγής υπερασπίζεται την παρακαταθήκη του ΠΑΣΟΚ και το συνταγματικό δικαίωμα της κύριας κατοικίας. Ζήτησε έγκαιρα τη σύσταση διακομματικής επιτροπής αλλά και την επαναφορά των διατάξεων του Ν.3869 με επικαιροποιημένα κριτήρια αλλά και προστασία μέρους της αγροτικής ιδιοκτησίας. Τίποτα από αυτά δε δέχτηκε η κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Το Κίνημα Αλλαγής συνεχίζει την προσπάθεια, με επίκεντρο τη μεσαία τάξη και το βλέμμα στον αδύναμο πολίτη. Για τους μη προνομιούχους, το ΠΑΣΟΚ θα είναι και πάλι το ασφαλές καταφύγιο.
Μιχάλης Κατρίνης
Βουλευτής Ηλείας
Υπεύθυνος Ανάπτυξης & Επενδύσεων Κινήματος Αλλαγής
